Poza aspektami sukcesyjnymi opisanymi w artykule Fundacja rodzinna – informacje podstawowe, fundacja rodzinna może być również narzędziem planowania podatkowego. Ustawodawca przewidział bowiem dla fundacji szereg udogodnień premiujących związki rodzinne z fundatorem.
Pierwsze istotne udogodnienie podatkowe wyraża się w tym, że założenie fundacji rodzinnej oraz przekazanie do niej majątku nie jest opodatkowane – brak w tym zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) i podatku dochodowego od osób prawnych (CIT).
Ponadto, do momentu, gdy fundacja rodzinna nie będzie wypłacać żadnych świadczeń na rzecz beneficjentów, nie będzie opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych. Fundacja rodzinna płaci CIT w wysokości 15% pobierany dopiero w momencie przekazywania środków beneficjentom. Jednak – co jest mniej korzystne w porównaniu do zwykłych zasad – przy obliczaniu tego podatku nie można odliczać kosztów uzyskania przychodów i amortyzacji. Podstawą opodatkowania jest więc przychód równy wartości świadczenia lub mienia otrzymywanego przez beneficjenta.
Istnieją także zachęty w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). Beneficjenci będący osobami fizycznymi, jako podatnicy PIT, są zwolnieni z podatku, jeśli należą do najbliższej rodziny. Chodzi tu o fundatora oraz jego małżonka, wstępnych, zstępnych, rodzeństwo, pasierbów, ojczyma lub macochę.
Osoby zaliczane do I lub II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn (czyli dalsza rodzina) zapłacą PIT według stawki 10%. Pozostali beneficjenci, niepowiązani rodzinnie z fundatorem, zapłacą 15% PIT.
Również prowadzenie działalności gospodarczej przez fundację rodzinną w dozwolonym przez ustawę zakresie opisanym w artykule Fundacja rodzinna – informacje podstawowe wiąże się z brakiem opodatkowania. Dopiero wyjście poza ustawowe ramy zakresu działalności wywrze skutek w postaci sankcyjnego opodatkowania podatkiem CIT w wysokości 25%.
Fundacje rodzinne obowiązują natomiast ogólne zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług (VAT).
Na koniec jeszcze twarde dane: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim zarejestrował już prawie 300 fundacji rodzinnych, a drugie tyle wniosków czeka na rozpoznanie. Eksperci nie mają wątpliwości, że popularność tej formy sukcesji biznesu może wynikć m.in. właśnie z szeregu udogodnień podatkowych.
Niniejszą publikacją kończymy cykl artykułów dotyczących fundacji rodzinnej, mając nadzieję, że zawarte w nich praktyczne informacje przyczynią się do ułatwienia planowania sukcesji międzypokoleniowej w polskich firmach.
Autorami artykułu są Radca prawny Zuzanna Łozińska oraz Młodszy prawnik Aleksandra Warpechowska.
